The Hunger Games tiền truyện: Bản tình ca dẫn lối một kẻ độc tài

Trung tâm của loạt phim là Katniss Everdeen, (do Jennifer Lawrence thủ vai) - cô gái 16 tuổi đến từ Quận 12 - quận khai thác than, là huyện nghèo và ít dân cư nhất trong Panem. Khi em gái ruột bị chọn làm vật tế, Katniss tình nguyện thay thế và dấn thân vào đấu trường. 

Không chỉ sống sót, cô trở thành biểu tượng của sự phản kháng, đánh thức tinh thần nổi dậy của các quận. Hình ảnh “chim húng nhại” (Mockingjay) từ đó trở thành một biểu tượng mang tính cách mạng, thách thức quyền lực áp bức của Thủ đô.

Từng phần phim mở rộng quy mô câu chuyện từ cá nhân đến tập thể, từ đấu trường đến chiến tranh. Phần phim Bắt lửa (Catching Fire) cho thấy hậu quả của phản loạn - khi Katniss bị đẩy trở lại đấu trường trong một âm mưu đàn áp. Phần phim: (Chim Húng nhại) Mockingjay - Part 1 & 2 đưa khán giả đến cao trào khi các quận đồng loạt nổi dậy và Katniss trở thành gương mặt đại diện cho phong trào cách mạng.

Sau khi khép lại bộ ba gốc, Suzanne Collins tiếp tục khai phá chiều sâu của vũ trụ The Hunger Games với tiền truyện Khúc hát của chim ca và rắn độc (The Ballad of Songbirds and Snakes), phát hành năm 2020 và được chuyển thể thành phim năm 2023. Bộ phim lấy bối cảnh 64 năm trước thời Katniss, nhân vật trung tâm là Coriolanus Snow: Phản diện chính của cả franchise trong phần phim chính - khi còn là một thanh niên nghèo túng, chưa quyền lực, chưa danh vọng, chỉ mang trong mình tham vọng cháy bỏng phục hưng dòng họ đang tàn lụi.

Hồi I: Học viện Capitol và bài kiểm tra đạo đức đầu tiên

Sau một thập kỷ kể từ ngày chiến tranh kết thúc, đất nước Panem vẫn chìm trong hoang tàn và kiểm soát của Capitol. Coriolanus Snow, học sinh xuất sắc của Học viện Capitol mang trên vai trọng trách giành học bổng Plinth danh giá nhằm khôi phục danh tiếng và địa vị của dòng họ đã dần sa sút.

Năm đó, Học viện tổ chức một kỳ thi đặc biệt: mỗi học sinh sẽ trở thành cố vấn cho một vật tế của Đấu trường sinh tử lần thứ 10.

Snow được phân công hướng dẫn Lucy Gray Baird: cô gái trẻ đến từ Quận 12, nổi bật với phong cách dị biệt và giọng ca mê hoặc. Ngay từ lễ Reaping, Lucy Gray khiến khán giả chú ý bằng cách hát thay vì run sợ, phá vỡ hình mẫu của vật tế truyền thống. 

Xuyên suốt trận đấu, Snow dần đồng cảm với Lucy Gray và quyết định phá vỡ luật lệ để giúp cô sống sót: từ việc bí mật tuồn thức ăn và vũ khí, đến thao túng truyền thông nhằm thu hút sự chú ý từ công chúng. Nhưng khi một vụ đánh bom từ quân nổi loạn làm rung chuyển đấu trường và cướp đi sinh mạng của nhiều cố vấn lẫn vật tế, Snow bắt đầu nhận ra hệ thống mà mình đang phụng sự là bất ổn và đầy hỗn loạn.

 Hồi III: Khi bản tình ca tắt lịm và con rắn trỗi dậy

Sự chuyển biến trong Snow đạt đỉnh khi hắn buộc phải giết người để che giấu sự thật. Trước nguy cơ bị phát hiện, hắn phản bội Sejanus bằng cách ghi âm lại lời thú tội của bạn và giao nộp cho Capitol, khiến người duy nhất thật lòng với hắn bị hành quyết.

Càng lúc, Snow càng mất kiểm soát. Lucy Gray đề nghị cả hai cùng nhau trốn thoát khỏi Panem, nhưng khi hắn phát hiện cô nghi ngờ và có thể bỏ rơi mình, Snow rơi vào cơn hoảng loạn.

Trong căn lều giữa rừng, khi Lucy Gray biến mất cùng tiếng hát và bóng dáng của cô, Snow dùng súng bắn loạn xạ vào khoảng không: không rõ là để giết, để bảo vệ hay vì sợ hãi.

Lucy Gray không bao giờ được tìm thấy: sống hay chết không ai rõ. Snow trở về Capitol, được ân xá nhờ công lao và sự khôn ngoan giả tạo. Nhưng cậu thanh niên từng tin vào lý tưởng đã không còn. 

Trong khoảnh khắc quyết định, Snow đầu độc Dean Highbottom - hiệu trưởng Học viện, người duy nhất biết sự thật đen tối về cha hắn và nền móng mục ruỗng của Capitol. Bản tình ca kết thúc, và con rắn chính thức trỗi dậy. Coriolanus Snow, Tổng thống tương lai, đã sinh ra từ chính sự phản bội, mất mát và tham vọng.

Phân tích nhân vật: Chim ca và con rắn: Hai cá thể đối lập trong một bản nhạc sinh tử

Nếu The Hunger Games là câu chuyện của Katniss Everdeen: biểu tượng phản kháng mang dáng dấp “chim húng nhại”, thì The Ballad of Songbirds and Snakes lại là khúc dạo, nơi hai biểu tượng được đặt cạnh nhau: chim ca và con rắn.

Lucy Gray Baird với tiếng hát, ánh mắt, cá tính và bản lĩnh, hiện lên như một loài chim hoang dã: bất kham, cương trực và tự do. Cô mang trong mình thứ ánh sáng lấp lánh của nhân tính và đạo đức - một thứ thuần khiết đến mức khiến những kẻ trong Capitol phải bối rối. Cô không dùng bạo lực, nhưng biết rõ đâu là giới hạn cần giữ để sống sót. Cô không nói nhiều về đấu tranh, nhưng bằng cách cất giọng hát, Lucy Gray đã vô thức phản kháng.

Coriolanus Snow thì ngược lại: âm thầm, toan tính và đầy kiêu hãnh. Trong nguyên tác, Collins mô tả Snow bằng hình ảnh như máu lạnh, gọn gàng, logic, dứt khoát và như một con rắn: loài bò sát đất luôn rình rập và sẵn sàng ra đòn. Không khó để thấy, Snow từ sớm đã là một nhân vật "mầm mống phản diện", hắn chỉ cần một lý do hoặc một tổn thương đủ sâu để biến đổi hoàn toàn.

Chim và rắn: hai sinh vật ở hai thái cực bị hút vào nhau không chỉ vì khác biệt, mà còn vì chính điều đó khiến họ soi chiếu lẫn nhau. Snow yêu Lucy không phải vì cô hoàn hảo, mà vì cô là tất cả những gì hắn không (và sẽ không thể) có. 

Nhưng rắn vốn là loài máu lạnh, hắn không thể yêu cô mãi, càng không thể chịu được cảm giác mất kiểm soát. Khi nghi ngờ len lỏi trong tâm trí, Snow chọn vũ khí. Khi tổn thương, Snow chọn phản bội. Và khi tình yêu trở thành mối đe dọa cho quyền lực, hắn sẵn sàng thủ tiêu luôn chính “sợi dây lý trí” từng níu kéo mình.

Điều đau đớn nhất xuyên suốt bộ phim chính là: Snow không hề hối hận.

Khúc hát của chim ca và rắn độc (The Hunger Games: The Ballad of Songbirds and Snakes) không chỉ là món quà dành cho người hâm mộ vũ trụ The Hunger Games, mà còn là một bản phim độc lập mang giá trị điện ảnh rõ ràng.

Từ khâu dàn dựng đến thiết kế sản xuất, bộ phim cho thấy sự chỉn chu trong cách tái hiện một Panem chưa hoàn thiện: nơi đấu trường sinh tử vẫn còn thô sơ, các cơ chế cai trị chưa rõ hình dạng, và chính quyền Capitol vẫn đang thử nghiệm quyền lực của mình. Màu phim, ánh sáng và thiết kế khung hình đều gợi cảm giác u ám, phản ánh thời kỳ quá độ giữa đổ nát và sự thao túng.

Về diễn xuất, Tom Blyth là lựa chọn hoàn hảo cho một Snow trẻ tuổi: gương mặt điển trai, ánh nhìn lạnh và phong cách diễn tiết chế giúp nhân vật này chuyển từ ngây thơ sang tàn nhẫn một cách thuyết phục.

Trong khi đó, Rachel Zegler thổi hồn vào Lucy Gray Baird bằng nét nghệ sĩ mơ màng, nhưng cũng không kém phần sắc sảo. Giọng hát của cô không chỉ là công cụ kể chuyện mà còn là phương tiện truyền tải cảm xúc.

Franchise gốc: Jennifer Lawrence - Katniss Everdeen

Jennifer Lawrence giành giải Oscar Nữ diễn viên chính xuất sắc tại lễ trao giải lần thứ 85 (năm 2013), ở tuổi 22, nhờ vai Tiffany Maxwell trong Silver Linings Playbook (2012) - ngay sau khi phần 1 của The Hunger Games ra mắt. Dù là gương mặt mới khi nhận vai Katniss, cô nhanh chóng trở thành ngôi sao hạng A chỉ sau 1 năm.

Tom Blyth (Coriolanus Snow trẻ)

Trước khi được chọn vào The Ballad of Songbirds & Snakes, Tom Blyth đã góp mặt trong series Billy the Kid và từng chia sẻ rằng cú “match” vai diễn Snow đến từ việc anh xem bản gốc và tiểu thuyết trước khi casting để “nhập tâm đúng quỹ đạo tâm lý của nhân vật”.

Anh cũng được đào tạo tại Juilliard và đã từng xuất hiện trong Robin Hood (2010), chứng tỏ vốn kinh nghiệm diễn xuất dày dặn so với một gương mặt mới.

Rachel Zegler (Lucy Gray Baird)

Nổi tiếng từ vai Maria trong West Side Story (2021), Rachel giành Giải Golden Globe cho Nữ chính - Nhạc kịch hoặc Hài năm 2021, khi mới 20 tuổi, trở thành nữ diễn viên gốc Colombia trẻ nhất nhận giải này.

Trong The Ballad of Songbirds & Snakes, cô tự thể hiện các bài hát của Lucy Gray ngay trên trường quay, không dùng bản thu âm sẵn. Đạo diễn Francis Lawrence ghi nhận cô hát live mỗi take, tạo ra cảm xúc thật và khiến nhà sản xuất Nina Jacobson “nổi da gà”.